Effecten Europese Interne Markt op export (bron: CPB)
Gerrit Zalm verklaarde zondag in Buitenhof: “Nederland is zo afhankelijk van export in Europa, dat het land in elkaar ploft zonder eurozone”. Op zich een terechte constatering. Maar het was wel zo eerlijk geweest als hij daarbij ook had vermeld dat de eurozone staat voor het begrip ‘Interne Markt’, dat die markt al sinds 1957 bestaat en de komst van de Euro op de omvang van die markt geen invloed van betekenis heeft gehad.
Bovenstaande grafiek is afkomstig uit het rapport ‘The Internal Market and the Dutch Economy‘ (CPB 2008) en is even eenvoudig als veelzeggend. We zien dat Europa een groeiend beslag legt op de Nederlandse productiecapaciteit en, in aanmerking genomen dat de export naar elders niet is afgenomen, duidt dat op economische groei dankzij ‘Europa’. Dit is conform de beweringen van Zalm, de Jager en vele anderen.
Maar bekijken we de grafiek wat aandachtiger dan vallen twee dingen op. Ten eerste de export [1] naar Europese niet-EU landen, deze houdt gelijke tred met de export naar de wél aangesloten landen. En dat is opmerkelijk als we bedenken dat juist de economische effecten keer op keer hét argument vormen in discussies rondom nieuwe regulerings- en harmonisatie-afspraken. Kennelijk is voor de handel een stabiele markt belangrijker dan een gereguleerde markt.
Ten tweede valt op dat de installatie van de EMU (’92) en de daarop volgende introductie van de Euro (1998 giraal, 2002 chartaal), geen noemenswaardige sprong laten zien in productiegerelateerde handel met EU-lidstaten (de handel met niet-EU landen vertoont immers dezelfde sprongen). Met andere woorden: de introductie van de Euro en de daaraan gekoppelde ‘politieke unie’, hebben op economisch vlak geen effect gesorteerd. Argumenten als die van Zalm, waarin een verband wordt gesuggereerd tussen de Euro en het succes van de Europese Interne Markt zijn dan ook bedrieglijk.
Wat rest van het hele euro-avontuur zijn de politieke implicaties: geen economische unie maar een solidariteitspact, geen economisch voordeel maar nivellering, geen souvereine Grondwet maar een lokale verordening. De huidige EU is het zoveelste sociale experiment. En net als alle voorgaande sociale experimenten is ze gedoemd te mislukken omdat ze meent dat economie en samenleving maakbare grootheden zijn.
-------
[1] Export in de vorm van onbewerkte doorvoer, is niet in deze grafiek opgenomen