Op 11 maart 2011 vielen in Japan 25.000 doden na een verwoestende tsunami. Bijna een half miljoen mensen werd geëvacueerd, het land verschoof ruim twee meter in oostelijke richting en zelfs de aardas kwam verder uit het lood te staan. Toch herinnert een jaar later slechts één woord ons aan deze ramp: Fukushima.
Het geeft aan wat eenzijdige en gekleurde berichtgeving vermag. Niet de duizenden doden noch de onbeschrijfelijke verwoesting leven voort als noodlottig memento, maar een reactorongeluk, waarbij welgeteld nul doden vielen. Zo groot is de kennelijk weerzin tegen kernenergie dat – als de gedachte al opkomt - niemand deze slotsom immoreel durft te noemen; ik doe het wel, bij deze.
Evenwel realiseer ik mij dat het tij niet te keren is. De hetze die de afgelopen dertig jaar door groene en linkse partijen zowel op straat als in het onderwijs is gevoerd, heeft een generatie laten opgroeien met het idee dat kernenergie een ernstig foute energievorm is, dat kernenergie bestreden moet worden en zo snel mogelijk moet worden afgeschaft. En het onzalige plan van Merkel om in reactie op Fukushima(!) binnen tien jaar alle kerncentrales te sluiten, ‘bewijst’ hun gelijk.
Waarmee de Duitsers het vijfde deel van hun energievoorziening dat zo wegvalt gaan aanvullen blijft vooralsnog onduidelijk. De NOS wist vorige week te melden dat er ‘groene energie’ voor in de plaats komt "want Duitsland vervult op dit gebied een voortrekkersrol". Ik wil dat graag geloven. Maar ik geloof ook dat Duitsland hiermee niet alleen haar energievoorziening op het spel zet maar bovendien haar economie. De essentie van windenergie (want daarop werd gedoeld) is namelijk dat iedere megawatt aan opgesteld vermogen een conventionele backup behoeft. Dus om de 20% vermogensverlies op te vangen zullen onze buren 40% aan vermogen moeten bijbouwen of importeren. En dat zal zelfs een economische grootmacht als Duitsland zwaar vallen.
De afgelopen vijftien jaar hebben dezelfde paradijsbereiders die eerder kernenergie tot alimenta non grata verklaarden, het begrip ‘groene energie’ op de kaart gezet. Inmiddels heeft groene energie in de volksbeleving de vorm aangenomen van een magische substantie die weliswaar vele verschijningsvormen kent, maar die in al haar gestalten deugt. Dit in tegenstelling tot kolen- en kernenergie. Nog even en de illusie dat groene energie een delfbare stof is zal compleet zijn. Een stof zonder nadelen, een stof bovendien die onbeperkt en nagenoeg gratis verkrijgbaar is.
Maar o ironie, wat zij en velen met hen niet lijken te weten is dat die stof ook daadwerkelijk bestaat, en we noemen haar Thorium. Toen driekwart eeuw geleden werd onderzocht of energie uit kernen economisch rendabel kon zijn, had men daarbij twee kandidaten op het oog: Thorium en Uranium. Thorium bezat veruit de beste papieren maar kende één groot nadeel, je kunt er met geen mogelijkheid een atoombom van maken. Daarom werd gekozen voor Uranium, een keuze waarvan de gevolgen inmiddels een stuk verder lijken te reiken dan Hiroshima en Nagasaki alleen.
Het element Thorium is een laag-radioactief materiaal met een halfwaardetijd van een paar honderd jaar (de halfwaardetijd van Uranium is duizend maal groter). Thorium behoeft i.t.t. Uranium geen duur en ingewikkeld verrijkingsproces maar is direct bruikbaar. Ook is het gedolven materiaal voor de volle honderd procent te benutten terwijl van het gedolven Uranium maximaal één procent gebruikt wordt.
Alleen al de bekende Thoriumvoorraden volstaan voor de komende drie millennia, maar aangezien meegedolven Thorium nu als afval terzijde wordt gelegd is er nooit actief naar gezocht. De voorraden zullen dan ook vele malen groter blijken. Bovendien bevinden deze voorraden zich voornamelijk in politiek stabiele regio’s.
Maar er is meer. Thoriumzout-centrales kunnen niet ‘smelten’, het proces is zelfdovend en sluit nucleaire incidenten zoals in Tjernobyl en Fukushima uit. De hoeveelheid radioactief afval bedraagt slechts een fractie (<1%) van wat de modernste uraniumcentrales produceren. Bovendien kan met behulp van Thorium, opgeslagen Plutonium-afval worden afgebroken en omgezet in nieuwe brandstof voor bestaande uraniumcentrales.
Enthousiaste wetenschappers stellen dat Thorium – mits we onze schouders eronder zetten – olie, steenkool, Uranium en gas binnen een decennium overbodig kan maken. Maar daar zijn het enthousiaste wetenschappers voor; de praktijk zal weerbarstiger blijken want Thorium genereert bij de bestaande belangenverenigingen slechts weinig enthousiasme.
Zo zijn daar de kernenergieproducenten zelf. Zij hebben miljarden geïnvesteerd om hun klassieke centrales veilig en up-to-date te houden. Het gros van deze centrales kan bovendien nog tientallen jaren mee waardoor alternatieven al snel tot desinvesteringen leiden.
Voor de olieproducenten geldt dat zij niets te zoeken hebben in (alternatieve) kernenergie, dat vinden ze althans zelf. Stuk voor stuk zijn de Shell’s en BP’s van deze wereld zich de laatste jaren weer volledig gaan richten op hun core business: olie en (schalie)gas.
Voor de producenten van groene energie en -toebehoren ligt het geheel iets complexer maar niet veel anders. De kurk waar hun industrie op drijft heet subsidie. En subsidies kun je maar één keer uitgeven. Bovendien dreigen de subsidiekranen vanwege de aanhoudende economische crises steeds verder dichtgedraaid te worden waardoor iedere cent die richting Thorium-onderzoek gaat, in mindering gebracht zal worden op hun eigen budget.
En last but not least natuurlijk de anti-kernenergie en milieubewegingen. Niet alleen blijven zij zich op principieel/statutaire gronden met misleidende emo-prop en maatschappij-ontwrichtende acties verzetten tegen iedere vorm van kernsplijting, ook zijn ze voor hun voortbestaan inmiddels volledig afhankelijk van de groene status-quo. Ieder initiatief zonder windmolens is een potentiële bom onder hun bestaan.
Kortom, de ontwikkeling van Thorium als alternatieve energiebron zal geen sine cure blijken. De communis opinio in de EU wordt al jaren gedomineerd door lobbies en adviesorganen van bovengenoemde verenigingen. We moeten daarom vrezen dat Europa ook op dit terrein de boot gaat missen en het initiatief zal laten aan landen als China, Japan en India. Landen die zich lijken te realiseren dat een op Thorium gebaseerde energiecyclus veilig, schoon, betaalbaar en toekomstvast is.
Posts
De publieke afkeer van kernenergie, ook als die aantoonbaar veel veiliger kan worden geproduceerd dan in de kernreactoren van Tsjernobyl, Three Mile Island en hoe heette die centrale in Engeland ook weer, is een merkwaardig fenomeen. IK heb mijn best gedaan er een verklaring voor te vinden in de sociologische literatuur, maar tot nog toe zonder geluk.Het heeft niets vanden met een realistische inschatting van de risico's en jouw verhaal is een goede illustratie. Het heeft volgens mij iets te maken met geloof. Misschien moesten we het Herman Philipse of Richard DAwkins vragen
ReplyDeleteHet is niet verwonderlijk. Het heeft te maken met de beheersbaarheid. Als wij een lucifer nemen en iets in brand steken dan is dat een ramp, maar dan kunnen er mannen komen met een auto met een waterspuit en dan kan de brand worden geblust. Maar als we nu twee halve bollen Uranium nemen, deze bollen tegen elkaar aanschuiven, dan ontstaat er een kritische massa, de reactie komt direct op gang. Er ontstaat een zeer grote hitte. Vervolgens smelten de twee halve bollen samen. Er ontstaat zoveel hitte dat er spontaan brand ontstaat. Die hitte is zo intens dat de brand niet geblust kan worden, niet met één, niet met tien en ook niet met honderd auto's met een brandweerspuit er op.
ReplyDeleteEen volwassen man, kan in elke hand circa een kilo van het Uranium element houden, die twee tegen elkaar brengen en er ontstaat warmte. Echter als die warmte er is dan bestaat er geen mogelijkheid meer om deze warmte te koelen. Dit is anders dan een lucifer, als een kind speelt en per ongeluk iets in brand steekt dan helpt een emmer water. Voor Uranium helpt geen water. Dat moet met tonnen grafiet of tonnen loodkorrels gekoeld worden, in de hoop dat de warmte afgevoerd kan worden.
Een nucleaire reactie op gang helpen is kinderspel. Een VWO student kan het, en deze kan het vervolgens ook nog uitleggen hoe het werkt. Maar de controle van die reactie is zeer moeilijk. Een verstandig mens houdt zich op afstand. Als eenmaal de reactie in gang is gezet dan stopt die reactie pas nadat alle brandstof op is. Het is dus niet de makkelijk te beïnvloeden geest van de man in de straat die bang is voor een onbekend fenomeen. Het is de reële angst voor een onomkeerbare reactie die verstandige mensen doet besluiten dat dit proces te veel mogelijkheden biedt tot onherstelbare fouten. Het is dus geen angst voor het onbekende. Het is kennis van zaken en verstand van techniek hebben die een maakt dat goed geïnformeerde mensen een weerwil hebben tegen nucleaire energie. Juist omdat het geen voodoo-science is!
Ik ben het wel eens met de strekking van dit artikel, namelijk dat we er goed aan zouden doen kernenergie op basis van thorium te ontwikkelen, maar een paar details kunnen beter.
ReplyDelete"Het element Thorium is een laag-radioactief materiaal met een halfwaardetijd van een paar honderd jaar"? Het is van tweeën één: ofwel het is laag-radioactief, ofwel het heeft een korte halfwaardetijd, maar allebei tegelijk kan niet.
Het in de natuur het meest voorkomende isotoop van thorium, Th-232, heeft een halfwaardetijd van ruim 14 miljard jaar en is dus bijna niet radioactief.
"Thorium behoeft i.t.t. Uranium geen duur en ingewikkeld verrijkingsproces maar is direct bruikbaar"? Ook dat klopt maar half. Het stabiele thorium moet eerst met neutronen worden bestraald om een splijtbaar product te krijgen (uranium-233, uiteindelijk). Dit uranium is voor 100% bruikbaar als kernbrandstof, in tegenstelling tot natuurlijk uranium dat voor 99% uit het nutteloze uranium-238 bestaat. En dat maakt, samen met de omstandigheid dat thorium toch al ruimer voorradig is dan uranium, dat we met thorium als grondstof voor kernenergie nog vele eeuwen vooruitkunnen.