Samenleving metselen

Gevraagd naar zijn beeld van het Nederland anno 2011, antwoordt premier Balkenende in de Volkskrant van 23 februari: "een land dat bruist. Alles wat ruikt naar cynisme of negativisme daar heb ik helemaal niets mee. Kom op, dat helpt ons geen steek verder". De schouders eronder, samen werken, samen met God "elkaar respecteren, oog hebben voor elkaar". Dit ongeveer vat het Hour of Power samen dat Volkskrant verslaggevers Marc Peepercorn en Sheila Sitalsing met minister-president Jan Peter Balkenende hadden.

Als er één ding duidelijk wordt in het interview dan is het wel dat deze regering zich ten doel gesteld heeft onze samenleving te vormen. Uit geen van de antwoorden blijkt dat het kabinet daarnaast een visie zou hebben op zaken als wereldeconomie, de haperende nationale infrastructuur of de gevolgen van de wereldwijde islamisering. Alles komt zoals het komt, de wegen van de Heer zijn ondoorgrondelijk en zolang "jouw gedrag weerspiegelt wat je zou willen dat anderen zouden doen" kan het met de Nederlandse samenleving niet verkeerd gaan.

Maar dat is niet waarvoor een regering wordt aangesteld. Een regering wordt aangesteld om voor het individu die belangen te behartigen waarop het zelf geen greep heeft. Nationale en internationale coördinatie van zaken die een samenleving voorspoed en veiligheid garanderen. Een goede regering is de gedelegeerde van een samenleving en niet haar opvoeder.

Nederland heeft geen behoefte aan een belijdend lidmaat van de gereformeerde kerk die met geheven vingertje verkondigt dat een samenleving zonder geloof niet kan functioneren. Een lidmaat bij wie het "sprankelt" wanneer Shell en van Oord een projectje in Rusland mogen doen, maar die het niet als een nationaal verlies ziet wanneer bedrijven als Fokker, Daf, Hoogovens, KLM en ABN-AMRO in buitenlandse handen overgaan. Want, zegt Balkenende, "we moeten inzetten op het aantrekken van buitenlandse hoofdvestigingen", alsof de BV Nederland een lage-lonenland is.

Vergelijk deze visie met die van de Franse president Sarkozy. Toen Société Générale vorige maand in de problemen dreigde te komen was hij de eerste die zei dat "SG zal in Franse handen zou blijven". Toen Banque Indosuez omviel werd Credit Agricole verplicht het noodlijdende bedrijf te kopen. Maar toen de onderhandelingen tussen ING en ABN-AMRO vastliepen gaf onze premier niet thuis. Balkenende roemt "onze sterke rol in Europa" maar ziet niet in dat we voor dit zelfzuchtige Europa slechts een kip met gouden eieren zijn. Troepen, geld of regelgeving, Nederland loopt voorop.

Maar dat is niet de perceptie van onze premier. In zijn ogen is Nederland een fier en rechtschapen lidmaat van de Europese Unie en moeten we er samen voor waken dat het beeld van een respectvol, tolerant en fatsoenlijk Holland in het buitenland blijft bestaan. We moeten waken voor het gevaar dat altijd op de loer ligt. Na de moord op van Gogh in 2004 "vroeg het buitenland zich bezorgd af wat er in Nederland was gevaren. Toen hebben we stevige maatregelen moeten nemen, de economie moest versterkt en het financieringstekort aangepakt".

Van Gogh werd vermoord dus het financieringstekort moest omlaag? The Lord moves in mysterious ways zullen we maar zeggen. Daarom ook kon de wet op 'smadelijke godslastering' niet geschrapt worden, wat weten wij immers van God's wegen?

Na deze maatregelen "zag je Nederland ontspannen, genieten, weer lachen om zichzelf" zegt de premier. Maar we zijn er nog niet. Welliswaar heeft het kabinet "een visie kunnen ontvouwen: economische dynamiek, sociale samenhang", toch is het Kwaad nooit helemaal weg.

"Je merkt het in de discussie rondom een zekere film. In het buitenland bestaan zorgen. In Nederland ook". De anti-koranfilm van Wilders een zekere film noemen is typerend. Dit kabinet en deze premier zijn er als de dood voor te spreken over zaken waarvoor respect, fatsoen en tolerantie niet als adjectief kunnen dienen. Nederland mag leeggeroofd worden, Nederland mag onder de voet gelopen worden en aan achterlijkheid ten onder gaan, zolang we elkaar de andere wang blijven toekeren zorgt God ervoor dat alles goed komt.

Het interview in de Volkskrant toont nogmaals en in alle hevigheid de intrinsieke leegheid van dit kabinet. Visie en passie lijken alleen dan aanwezig wanneer een vertaalslag van God's woord naar de samenleving gemaakt kan worden. Alle beleid en iedere minister ademt de frisse blijheid van een Jehova's Getuige op zaterdagmorgen. En wee degene die kritische vragen stelt of de zaken al te direct benoemt, hij metselt niet mee aan een fatsoenlijke samenleving.